Đa số chúng ta sẽ ít nhất một lần phải lấy dấu vân tay và rất nhiều lần nhìn thấy trên những thước phim hình sự cảnh điều tra viên đang cố gắng thu thập dấu vân tay tại hiện trường.
Khi xem các tình tiết như vậy bạn có thắc mắc rốt cuộc có bao nhiêu cách lấy dấu vân tay hay không? Và trên thực tế, những trường hợp nào cần phải cung cấp thông tin về dấu vân tay? Khả năng dấu vân tay biến mất xảy ra như thế nào?…Tất cả sẽ được giải đáp qua bài viết dưới đây.
Dấu vân tay là gì?
Dấu vân tay là tập hợp những đường vân gồ lên trên đầu ngón tay dưới dạng xoáy tròn đồng tâm, hình vòng cung xếp chồng hoặc sóng uốn lượn. Đặc biệt dù chúng ta có chung màu mắt, màu tóc, thậm chí ngoại hình y hệt nhau nhưng dấu vân tay là độc nhất ở mỗi người.
Theo Sinh Trắc Học, vân tay con người được chia thành 3 chủng chính: Loop (phổ biến nhất với hơn 65% dân số thế giới) – Whorl (chiếm tỷ lệ 30-35%) – Arch (hiếm nhất chỉ với khoảng 5%). Mỗi chủng vân đại diện cho những nhóm tính cách khác nhau, đồng thời cũng chỉ ra điểm mạnh – điểm yếu – tiềm năng của mỗi người. Để tìm hiểu sâu hơn về sinh trắc vân tay bạn có thể đọc thêm bài viết TẠI ĐÂY.
Bên cạnh nhận diện bằng mống mắt, mẫu máu,… dấu vân tay được xem là một trong những phương thức xác minh danh tính chính xác nhất hiện nay. Vậy trong trường hợp nào chúng ta cần lấy dấu vân tay? Cùng tìm hiểu ở phần tiếp theo sau đây nhé!
Trường hợp nào cần lấy dấu vân tay?
Về cơ bản, có 3 trường hợp cần lấy dấu vân tay:
- Xác thực khi làm thủ tục các loại giấy tờ tùy thân (điển hình như căn cước công dân), hợp đồng/ký kết quan trọng hoặc xin visa,…
- Thi các loại chứng chỉ quốc tế như Toeic, Ielts,…
- Truy vết tội phạm bằng cách thu thập dấu vân tay tại hiện trường.
Dấu vân tay ở mỗi người là khác nhau, có người vân nổi rất dễ lấy dấu, có người đầu ngón tay mỏng, mịn với vân chìm khó lấy được dấu vân tay hoàn chỉnh. Lý giải cho sự khác biệt này ta có thể quan sát thấy:
- Những người hay lao động chân tay hoặc làm các công việc nặng như đồng áng, khuân vác,… ngày ngày cầm nắm đồ vật có bề mặt thô ráp da tay sẽ dày lên tạo thành những vết chai và đồng thời vân tay cũng hiện lên vô cùng rõ.
- Ngược lại những người nhàn rỗi, có bàn tay mềm mỏng, da tay mịn thì dấu vân tay cũng nhuyễn, chìm sát gần bề mặt da.
Tuy nhiên bằng nhiều thủ pháp, chúng ta vẫn lấy được mẫu vân tay bằng nhiều cách khác nhau.
Top 5 cách lấy dấu vân tay hiệu quả
Top 1: Sử dụng mực in/bột than lăn dấu vân tay
Đây là cách đơn giản nhất được sử dụng phổ biến khi làm thủ tục các loại giấy tờ quan trọng.
Tuy nhiên mặc dù dễ thực hiện và chi phí vô cùng rẻ nhưng phương pháp này chỉ hữu dụng đối với những người có bề vân nổi. Ngược lại với người có dạng vân mỏng chìm gần với bề mặt da sẽ khó để lấy được dấu hoàn chỉnh, kèm theo hình in ra cũng khá mờ.
Trường hợp dấu vân tay mỏng khó lấy có thể đem đầu ngón nhúng vào nước lạnh, một thời gian sau da sẽ sần lên, lúc đó việc in dấu vân tay sẽ dễ dàng hơn rất nhiều.
Top 2: Scan lấy dấu vân tay
Có 2 dạng scan dấu vân tay thường gặp:
- Scan qua Apps: bạn có thể tải về các ứng dụng trên điện thoại để thực hiện scan lấy mẫu vân tay như Mood Scanner 4+, Fingerprint Mood Scanner,…
- Scan bằng máy: sử dụng các dạng máy quét vân tay quang học hoặc cảm biến chạm để thu thập dấu vân tay chuyển hình ảnh về máy tính.
Hiện nay scan vân tay bằng máy là phương pháp tối ưu nhất vì độ chính xác cao và lưu trữ thông tin tốt. Đặc biệt những người có vân nhuyễn, chìm sát nên chọn cách scan bằng máy để cho ra kết quả tốt nhất.
Top 3: Dùng bột lưu vân tay
Đây được xem là biện pháp hữu hiệu hỗ trợ quá trình truy vết bằng cách phủ một lớp bột vào những nơi nghi có bám dấu tay. Những hạt bột mịn này sẽ làm các dấu vân chìm biến thành vân nổi, sau đó cảnh sát sẽ tiến hành chụp ảnh hoặc lưu mẫu bằng băng dính.
Tuy nhiên trong trường hợp hiện trường ẩm ướt thì bột lưu vân tay sẽ không thể dùng được. Ngoài ra việc tính chất của các loại bột có thể làm hư hại chứng cứ có liên quan tại hiện trường nên phương pháp này cần được cân nhắc khi thực hiện.
Top 4: Chiếu sáng phát hiện dấu vân tay
Sử dụng tia laser hoặc đèn LED với dải bức xạ cố định quét lên hiện trường có khả năng bắt được hình vân tay bám trên đồ vật như cầu thang, chân ghế,… mà không làm hư các chứng cứ khác.
Tùy vào điều kiện môi trường xung quanh, người phụ trách sẽ điều chỉnh phổ màu, cường độ chiếu sáng của đèn khác nhau để làm nổi bật dấu vân tay còn lưu lại.
Top 5: Sử dụng các loại hóa chất
Tùy thuộc vào bề mặt đồ vật sẽ có các loại hóa chất tương ứng giúp chúng ta phát hiện ra dấu vân tay như:
- Cyanoacrylate là một dạng keo hơi có khả năng bám dính trên mặt kim loại, gương,… Sau khi phun hợp chất này lên chúng ta có thể nhìn thấy dấu vân dưới ánh đèn LED hoặc ánh sáng trắng thông thường.
- Ninhydrin biến các mẫu vân chìm chuyển thành màu tím mà mắt thường có thể trông thấy được. Chất hóa học này được áp dụng trên các bề mặt xốp như gỗ, giấy,…
- DFO (1,8-diazafluoren-9-one) được biết đến như một hợp chất phản quang khiến cho dấu vân tay phát sáng khi bị rọi dưới ánh sáng xanh lam.
Mất dấu vân tay, bạn đã gặp chưa?
Như chúng ta đã biết dấu vân tay là độc nhất và theo ta suốt đời. Tuy nhiên trong quãng đời dài như vậy, có những lúc dấu vân tay lại “biến mất tăm” ở một số người!
Đúng rồi đấy bạn đọc không nhầm đâu. Chính là khi dù nhìn chằm chằm vào đầu ngón tay chúng ta không thể nhìn thấy bất kỳ đường vân nào, thậm chí khi lăn tay hay scan bằng máy cũng không còn nhận diện được dấu vân tay nữa.
Tại sao lại có trường hợp như vậy? Đơn giản vì vân tay cũng là một phần của da nên nếu lớp da ở đầu ngón tay xảy ra vấn đề thì vân tay chắc chắn bị ảnh hưởng trực tiếp. Chưa kể lớp da ở đầu mỗi ngón còn mỏng hơn ở những bộ phận khác trên cơ thể nên càng dễ bị tổn thương hơn.
Phải làm gì khi chúng ta bị mất dấu vân tay?
Ngay bây giờ chúng ta hãy tìm hiểu nguyên do nào khiến các dấu vân tay biến mất và cách khắc phục chúng nhé:
- Thứ nhất phải kể đến chính là chứng viêm da cơ địa với các biểu hiện như nổi mụn nước, ngứa, bong tróc da. Khi đó da ở đầu ngón sẽ bị lột nhiều lớp cho đến khi chỉ còn 1 lớp rất mỏng, căng bóng, trơn nhẵn không còn nhìn thấy vân tay. Nhưng bạn có thể yên tâm, khi lành bệnh da tay trở về bình thường các đường vân sẽ dần dần hiện rõ lên như cũ.
- Thứ hai nằm trong trường hợp bị sẹo nặng (lồi, lõm, nhiều đường khứa) làm biến dạng dấu vân tay hoặc mất vân tay vĩnh viễn. Những người này sẽ được ghi nhận dạng bằng các cách khác như đặc điểm ngoại hình, mống mắt,.. thay cho dấu vân tay.
Dấu vân tay là một phần rất quan trọng với mỗi chúng ta, nó ẩn chứa các thông tin liên quan đến tính cách con người và xác minh nhận dạng. Vì vậy hãy cố gắng bảo vệ “dữ liệu nguồn” này tốt nhất có thể nếu bạn không muốn gặp phiền toái trong việc làm hồ sơ thủ tục hay máy chấm công….